مبانی معرفتی، رهیافت تاریخی، تفسیر جدید مفاهیم شیعی، فراگفتمان سیاسی از خرداد 42 تا بهمن 57

نویسندگان

دکتر سید مصطفی ابطحی

چکیده

امام با درس آموزی از گذشته تاریخی شیعه و نهضت های آزادیخواهانه ملت ایران درعصر معاصر، انقلاب خویش را بر یک پایگاه فکری استوار بنا کرد .سبک سیاسی امام آمیزه ای از چهارضلع فلسفه، فقه، عرفان و اخلاق بود کههوشمندانه این چهار عنصر را به هم آمیخت و معجونی کیمیاصفت به نام حاکمیت دینی درقرن بیستم را نوید داد .امام از 15 خرداد 1342 با کشاندن مبارزه به کانون فقاهت یعنی حوزه علمیه قم وحضور مرجعیت شیعی در سطح رهبری سیاسی جامعه، تراز رویاروئی با نظام شاهنشاهی راارتقاء بخشید و با آگاهی دادن به ملت از یک سو و فراگیری پیام او از طریق بهره برداری ازکیفیت های نوین ابلاغ، ازسوی دیگر، به شیوه محافظه کارانه مبارزه پایان داد و با شجاعتتمام در 15 خرداد 1342 پایان قدرت متمرکز، نظارت ناپذیر، غیرمشروع و مخالف با دین وآئین ملت را به عنوان یک هدف سیاسی و انقلابی مطرح نمود و با این مولفه ممتاز مبارزاتی ،توانست و دایره فکری سیاسی شیعه در روزگار معاصر را از موقعیتی مدافع و یا معترض بهوضعیتی منتقد، مدعی و مبتکر دگرگون سازد .آغاز نهضت امام در 15 خرداد 42 در عاشورا و اوج گیری انقلاب اسلامی در محرم وصفر، نشانگر ابتنای معرفتی امام به عنوان پرچمدار انقلاب بر آموزه های نهضت حسینی والگوپذیری از آن بوده است .میزان تاثیرپذیری قیام 15 خرداد از نهضت عاشورا، با طرح شهادت به عنوان رمزپیروزی قیام، توسل به نهضت ابا عبدا ... الحسین تفسیر عینی یافت و شعار ” کل یومعاشورا، و کل ارض کربلا “ در جامعه مطرح شد و با طرح نمودن آسیب های سال 60 هجری،به آسیب های ایران عصر پهلوی اشاره کرد و تأسی به سالار شهیدان و درس آموزی ازنهضت کربلا را مبنای اعتماد به نفس، فداکاری، مسئولیت شناسی و مبارزه با حکومت جور،دانست    پایــه و اســاس این بهره برداری از عاشورا، معرفی امام حسین به عنوان الگویدست یافتنی برای مردم بود . این گونه نگرش و بهره برداری امام از سنت عاشورا موجبشد که مردم نیز مجدداً قیام امام حسین را ارزیابی عقلانی کرده وکاربرد مدل حسین ـ یزیددر رابطه با رژیم پهلوی ملموس تر شود .امام با بازتفسیر مفاهیم شیعی، نه فقط اتحاد نیروهای مذهبی را موجب شد بلکهزمینه را برای پیوستن سایر نیروهای اجتماعی به صف مبارزه فراهم کرد و با تفسیر انقلابیامام، یک نظام نمادین، یکپارچه و متحدی فراهم شد تا پیرامون آن گروه های دارایرهیافت های فکری متفاوت و متنوع گرد آیند و بدین صورت بنیان های معرفتی انقلاب که از15 خرداد 1342 طراحی شده بود و در طول 15 سال مبارزه بی امان امام، روحانیت و مردمبا نظام سلطنت، پایائی و پویائی خود راحفظ کرده بود، به فراگفتمانی بدل شد که در عینایجاد وحدت میان ملت، با تأسی به روح مبارزاتی شیعه، شکست های تاریخی ملت را بهکامیابی و فلاح تبدیل کرد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فرایند هژمونی گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی از خرداد 1342 تا خرداد 1360

انقلاب­ها را می­توان در سطوح ریشه­ها و دلایل؛ روندها ؛ پیامدها و نتایج تحلیل کرداین مقاله بر موضوع ریشه­های گفتمانی شکل گیری انقلاب و  نیز روند گذار به نظام پساپهلوی  متمرکز شده­است. انقلاب اسلامی حاصل رقابت گفتمان­های چپ، پهلویسم، اسلام سیاسی فقاهتی و ملی گرایی است که برای رسیدن به مقام هژمونی چندین دهه با هم منازعه داشتند.  رقابت و منازعات گفتمانی دهه­های1340تا 1360 بازه زمانی این مقا...

متن کامل

بررسی مفاهیم معرفتی در تفسیر کشف الاسرار

معرفت مقوله ای است در تمام سنتهای دینی و غیر به رغم اختلافات تفسیرها مد نظر بوده و در متون تفسیری اسلام نیز همواره مورد توجه و عنایت مفسران قرار گرفته است . کشف الاسرار از جمله تفاسیر عرفانی قرآن است که این مقوله سخت در آن مورد توجه بوده است. اما تا کنون تحقیق جامعی در باب کم و کیف آنها صورت نگرفته و حدود و نقود آن معین نگشته و این نوشته متکفل تبیین این مقوله است که با هدف فراهم نمودن استفاده ب...

مبانی و مفاهیم اسلام سیاسی القاعده

هدف اصلی این مقاله، بررسی مبانی و مفاهیم اندیشه ای سازمان القاعده است. شناخت این مبانی و مفاهیم خود می تواند اقدامات تروریستی این سازمان را نشان دهد. به عبارتی، بعد از عملیات یازدهم سپتامبر بدلیل اسلامی بودن این سازمان، رابطه دو سویه اسلام و تروریسم به طور رسمی وارد قاموس روابط بین الملل شد. پیوند گفتمان القاعده با وهابیت تندرو در شبه جزیره عربی و ارائه روایت هایی از اسلام، باعث معمای اسلام و ت...

متن کامل

مبانی رویکرد تاریخی در تفسیر قرآن کریم

قرآن کریم دارای آیات تاریخی فراوانی است که، توجه به تاریخ عصر جاهلی و شناخت شرایط عصر نزول و حوادث صدر اسلام در فهم و تفسیر بسیاری از آیات آن از ضرورت و اهمیت فراوانی برخوردار است. در واقع، آگاهی از تاریخ که قرآن به گونه‌ای اشاره وار از آن یاد کرده، موجب روشنی مفاهیم آیات مربوط به این نوع می‌گردد؛ شناخت آداب و رسوم مختلف عصر جاهلی مانند آداب و رسوم عبادی و مناسک حج، آداب و رسوم اجتماعی و خانواد...

متن کامل

از علم دینی تا اخلاق پزشکی دینی؛ مفاهیم و مبانی

در این مقاله بر آن هستیم پس از تبیین مفهوم علم دینی، اخلاق پزشکی دینی را معنا کرده، تشابه و تفاوت آن را با دانش اخلاق پزشکی غیر دینی نشان دهیم. روشن است که توجه به باورهای بیماران و کادر درمانی در تصمیم گیری پزشکی برای درمان یا چگونگی درمان بیماران، رابطه‌ای دائمی با دینی بودن اخلاق پزشکی ندارد؛ اما پذیرش اخلاق پزشکی دینی، می‌تواند ضمن تغییر نگاه به انسان در فرایند درمان، بسترساز تدوین اصول رفت...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دانشنامه

ISSN 2251-6913

دوره 2

شماره 3(73پاییز 1388) 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023